TRUNG TÂM CÔNG NGHỆ SINH HỌC ĐÀ NẴNG

Mô hình “Sinh kế ong mật bền vững” – Điểm sáng dân vận tại Hòa Bắc

Đà Nẵng, ngày 19 tháng 8 năm 2024 – Những ngày này, bà con đồng bào Cơ Tu tại xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng đang hân hoan tham gia một chương trình mới. Đó là mô hình “Sinh kế ong mật bền vững” – một sáng kiến đầy hứa hẹn do Chi bộ Trung tâm Công nghệ Sinh học Đà Nẵng khởi xướng, không chỉ mang lại cơ hội phát triển kinh tế mà còn là minh chứng sinh động cho hiệu quả của công tác dân vận khéo tại địa phương.

Xã Hòa Bắc, với 257 hộ đồng bào dân tộc Cơ Tu sinh sống, vốn nổi tiếng với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và bản sắc văn hóa đặc sắc. Tuy nhiên, như nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số khác, Hòa Bắc vẫn đang đối mặt với không ít thách thức trong phát triển kinh tế do phụ thuộc vào nông nghiệp truyền thống và thiếu hụt cơ hội việc làm.

Nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của công tác dân vận trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững, Chi bộ Trung tâm Công nghệ Sinh học Đà Nẵng đã chủ động tìm hiểu, lắng nghe nguyện vọng của bà con và đề xuất mô hình “Sinh kế ong mật bền vững”. Điều đặc biệt của mô hình này là sự kết hợp hài hòa giữa khoa học công nghệ tiên tiến với tri thức bản địa, giữa phát triển kinh tế với bảo tồn văn hóa và môi trường sinh thái.

TS. Phạm Châu Huỳnh, Bí thư Chi bộ kiêm Giám đốc Trung tâm Công nghệ Sinh học Đà Nẵng chia sẻ: “Chúng tôi nhận thấy rằng, để công tác dân vận thực sự hiệu quả, cần phải xuất phát từ nhu cầu thực tế và nguyện vọng chính đáng của người dân. Mô hình ‘Sinh kế ong mật bền vững’ được xây dựng dựa trên việc kế thừa tri thức truyền thống của đồng bào Cơ Tu về nuôi ong rừng, kết hợp với công nghệ hiện đại từ kết quả nghiên cứu của Trung tâm. Chúng tôi tin rằng đây sẽ là một giải pháp hiệu quả để tạo sinh kế bền vững cho bà con, đồng thời góp phần bảo tồn đa dạng sinh học của khu vực.”

Mô hình nuôi ong mật bản địa được thử nghiệm thành công tại Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng năm 2021.

Quá trình triển khai mô hình thể hiện rõ tinh thần “dân vận khéo”. Trước khi bắt đầu dự án, đoàn công tác của Trung tâm đã nhiều lần đến thăm, trao đổi với bà con và chính quyền địa phương để tìm hiểu kỹ về điều kiện tự nhiên, văn hóa, phong tục tập quán và nguyện vọng của người dân. Trên cơ sở đó, họ đã xây dựng một kế hoạch triển khai chi tiết, phù hợp với đặc thù của địa phương.

Đoàn công tác khảo sát thực địa, chọn hộ để triển khai mô hình.

Hiện tại, mô hình đang trong giai đoạn triển khai với sự tham gia tích cực của hai hộ gia đình tiên phong là ông Đinh Văn Hin và ông Phan Văn Bình tại thôn Tà Lang, xã Hòa Bắc. Ông Đinh Văn Hin chia sẻ: “Ban đầu, chúng tôi cũng hơi e ngại khi tham gia mô hình mới này. Nhưng sau khi được các anh chị ở Trung tâm giải thích kỹ và thấy được lợi ích lâu dài, chúng tôi rất phấn khởi và quyết tâm thực hiện.”

Các hộ tham gia không chỉ được tập huấn kỹ lưỡng về kỹ thuật nuôi và khai thác ong mật bền vững, mà còn được trang bị kiến thức về bảo vệ môi trường, phát triển du lịch cộng đồng. Đặc biệt, Trung tâm còn tổ chức các buổi giao lưu, trao đổi kinh nghiệm giữa các hộ dân, tạo nên một không khí học hỏi sôi nổi trong cộng đồng.

Ông Trương Thanh Nhân, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc, bày tỏ sự lạc quan về mô hình này: “Chúng tôi đánh giá cao cách tiếp cận của Trung tâm Công nghệ Sinh học. Họ không áp đặt mà luôn lắng nghe, tôn trọng ý kiến của bà con. Mô hình này không chỉ hứa hẹn tạo ra việc làm và thu nhập cho cộng đồng Cơ Tu, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường và phát triển du lịch sinh thái. Đây có thể là bước đột phá trong việc cải thiện đời sống của bà con địa phương.”

Một điểm đáng chú ý khác của mô hình là việc kết hợp nuôi ong với phát triển du lịch cộng đồng. Bà Alang Thị Thảo, một người dân trong xã chia sẻ: “Chúng tôi rất vui khi thấy du khách đến tham quan, tìm hiểu về cách nuôi ong và văn hóa Cơ Tu. Điều này không chỉ tăng thêm thu nhập mà còn giúp chúng tôi tự hào hơn về bản sắc của mình.”

Mặc dù còn đang trong giai đoạn đầu triển khai, mô hình “Sinh kế ong mật bền vững” đã cho thấy tiềm năng to lớn trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương. Quan trọng hơn, nó là một ví dụ điển hình về cách thức triển khai công tác dân vận hiệu quả, tạo được sự đồng thuận và tham gia tích cực của người dân.

TS. Phạm Châu Huỳnh nhấn mạnh: “Chúng tôi xem mô hình này không chỉ là một dự án kinh tế đơn thuần, mà còn là một cách để xây dựng mối quan hệ gắn bó, tin cậy giữa Đảng, chính quyền và nhân dân. Thông qua việc cùng bà con giải quyết những vấn đề thiết thực, chúng tôi hy vọng sẽ góp phần củng cố niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.”

Trong thời gian tới, Chi bộ Trung tâm Công nghệ Sinh học Đà Nẵng sẽ tiếp tục theo dõi sát sao, hỗ trợ và đánh giá hiệu quả của mô hình. Họ cũng đang xây dựng kế hoạch để nhân rộng mô hình này sang các hộ dân khác trong xã, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với các địa phương lân cận.

Mô hình “Sinh kế ong mật bền vững” tại xã Hòa Bắc không chỉ là một dự án phát triển kinh tế đơn thuần, mà còn là một minh chứng sinh động cho hiệu quả của công tác dân vận khéo. Nó cho thấy rằng, khi khoa học kỹ thuật được kết hợp hài hòa với tri thức bản địa, khi nguyện vọng của người dân được lắng nghe và tôn trọng, khi lợi ích kinh tế đi đôi với bảo tồn văn hóa và môi trường, thì những kết quả tích cực sẽ đến một cách tự nhiên và bền vững.

Với những bước đi vững chắc ban đầu, mô hình này hứa hẹn sẽ mở ra một chương mới trong công cuộc phát triển kinh tế – xã hội và bảo tồn văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số tại Đà Nẵng nói riêng và cả nước nói chung. Nó cũng là một ví dụ điển hình về cách thức triển khai hiệu quả chủ trương “dân vận khéo” của Đảng trong thời kỳ mới.

Phan Dũng – Tuyết Trinh

Hiện có khoảng 257 hộ đồng bào dân tộc Cơ Tu (khoảng 821 khẩu) cư trú tại thôn Tà Lang – Giàn Bí thuộc xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng. Văn hóa dân tộc Cơ Tu tại đây rất độc đáo và phong phú, thể hiện qua các lĩnh vực như ngôn ngữ, âm nhạc, nghệ thuật, tín ngưỡng và lối sống hàng ngày.
1. Ngôn Ngữ: Đồng bào Cơ Tu sử dụng một ngôn ngữ thuộc hệ ngôn ngữ Môn – Khmer. Ngôn ngữ này chứa đựng nhiều giá trị văn hóa và lịch sử của dân tộc.
2. Âm Nhạc và Nghệ Thuật: Đồng bào Cơ Tu có nhiều loại hình âm nhạc và nghệ thuật truyền thống, bao gồm biểu diễn hát, nhảy và chơi nhạc cụ. Họ cũng nổi tiếng với nghệ thuật dệt vải và thủ công mỹ nghệ.
3. Tín Ngưỡng: Người Cơ Tu có một hệ thống tín ngưỡng phong phú, với sự tôn trọng tự nhiên và các vị thần linh. Họ thường tổ chức các lễ hội và nghi lễ tôn giáo quan trọng.
4. Lối Sống Hàng Ngày: Cơ Tu sống chủ yếu bằng nghề nông và thuộc cây Giàn Bí là một phần quan trọng của cuộc sống hàng ngày. Họ cũng có các phương pháp truyền thống trong việc chế biến thức ăn, làm rượu và nuôi ong.
5. Giáo Dục và Truyền Thống: Cơ Tu coi trọng giáo dục và việc truyền bá văn hóa cho thế hệ trẻ. Họ giữ gìn truyền thống thông qua việc dạy các kỹ năng truyền thống và kể chuyện dân gian.
Văn hóa dân tộc Cơ Tu tại Thôn Tà Lang – Giàn Bí không chỉ là một di sản quý giá mà còn là một phần quan trọng trong việc xây dựng cộng đồng và duy trì lối sống của họ.

Chi bộ Trung tâm Công nghệ sinh học Đà Nẵng